Tat Twam Asi – Jij bent dat

In het Sanskriet betekent Tat Twam Asi letterlijk: “Dat ben jij.”
Een eeuwenoude, krachtige boodschap over verbondenheid en menselijkheid. Ondanks onze verschillen verlangen we allemaal naar hetzelfde: gezien worden, begrepen worden en de ruimte krijgen om volledig onszelf te mogen zijn.

Toch voelen veel kinderen (en volwassenen) met autisme zich juist níet gezien of begrepen. Hun unieke manier van denken, voelen en reageren op de wereld wordt vaak als ‘anders’ bestempeld. En wat ‘anders’ is, wordt helaas nog te vaak buitengesloten. De cijfers liegen er niet om: kinderen met autisme worden vaker gepest dan hun leeftijdsgenoten.

De impact van pesten is groot

Pesten laat diepe sporen na. Het schaadt het zelfbeeld, tast de eigenwaarde aan en beïnvloedt hoe iemand naar zichzelf en de wereld kijkt — soms levenslang.
Vanuit dit besef ontstond mijn idee voor Gomiru ‘Boelie’: een kaartspel dat op een speelse maar diepgaande manier inzicht geeft in het leven met autisme én de impact van pesten.

Een kaartspel met betekenis

Net als bij het bekende spel Pesten speel je bij Boelie kaarten weg. Maar hier stopt de vergelijking.
De unieke Boelie-kaarten dagen je uit om écht stil te staan bij de ander. Vragen zoals:

  • Wat betekent camoufleren voor jou?

  • Hoe ga jij om met prikkels?

  • Wat doet pesten met jouw zelfbeeld?

zetten aan tot denken en voelen. Het spel nodigt uit tot gesprekken die er écht toe doen — in gezinnen, op scholen of in een therapeutische setting. Op een luchtige manier draagt Boelie bij aan meer bewustwording, verbinding en begrip.

Waarom de naam Boelie?

Wist je dat Boelie in het Afrikaans ‘pestkop’ betekent? Een confronterende naam, juist om het gesprek aan te wakkeren. Want pesten stopt pas… als jij kiest om het anders te doen.

Een dankbaar hart

Mijn dank gaat uit naar iedereen die heeft geholpen om dit spel mogelijk te maken:

  • Tandarts-pedodontoloog Arie Riem

  • Gedragsspecialist Bart Heeling

  • (Ontwikkelings)psycholoog Michael van der Haar

  • Orthopedagoog Stephanie Breukel

  • En grafisch vormgeefster Mariët van de Merwe van MmM illustraties

Dankzij hun expertise en betrokkenheid werd Boelie meer dan een spel — het werd een hulpmiddel voor bewustwording en verbinding.

Tat Twam Asi – Jij bent dat.
Jij en ik, wij zijn niet zo verschillend.
Pesten stopt bij jou. Kies ervoor om het verschil te maken.
Doe je mee? 🤝

🧩 Bestel Gomiru Boelie hier:

Toename van Psychische Stoornissen in Vlaanderen: Een Alarmerende Realiteit

De mentale gezondheid van de Vlaamse bevolking staat onder druk. Uit de meest recente Public Mental Health Monitor blijkt dat 22% van de volwassen Vlamingen in het afgelopen jaar aan een psychische stoornis leed, zoals depressie, angststoornissen of alcoholgerelateerde problemen. Deze cijfers zijn niet alleen zorgwekkend, maar wijzen ook op een diepgaande en structurele uitdaging in onze samenleving. Het probleem begint vaak vroeg: de mediane leeftijd waarop deze stoornissen ontstaan, is slechts 19 jaar. Wat betekent dit voor onze maatschappij, en wat kunnen we eraan doen?

De omvang van het probleem

Het percentage van 22% betekent dat bijna een kwart van de volwassen bevolking worstelt met een vorm van psychische stoornis. Dit gaat niet alleen om individuele worstelingen, maar heeft ook bredere sociale, economische en gezondheidsimplicaties. Psychische stoornissen beïnvloeden werkprestaties, relaties en de algemene levenskwaliteit van mensen. Bovendien legt dit een enorme druk op onze gezondheidszorg, die al te maken heeft met een groeiende vraag en beperkte middelen.

Vroege detectie: een gemiste kans

De mediane aanvangsleeftijd van 19 jaar laat zien dat veel psychische problemen ontstaan in de overgang van adolescentie naar volwassenheid. Dit is een kritieke periode waarin jongeren te maken krijgen met grote veranderingen: studeren, werk zoeken, sociale druk en onafhankelijkheid. Het ontbreken van adequate ondersteuning in deze fase kan leiden tot langdurige problemen. Vroege detectie en interventie zijn cruciaal om deze vicieuze cirkel te doorbreken. Helaas wordt hier in Vlaanderen nog onvoldoende op ingezet.

De rol van stigma en bewustzijn

Een belangrijke barrière voor het aanpakken van psychische stoornissen blijft het stigma dat eraan verbonden is. Veel mensen voelen zich beschaamd of ongemakkelijk om over hun mentale gezondheid te praten. Dit belemmert hen om hulp te zoeken en zorgt ervoor dat problemen vaak onopgemerkt blijven tot ze ernstiger worden. Het doorbreken van dit stigma is essentieel om ervoor te zorgen dat meer mensen toegang krijgen tot de hulp die ze nodig hebben.

Preventie en educatie: de sleutel tot verandering

Hoewel behandeling belangrijk is, moet de nadruk ook liggen op preventie. Dit betekent dat we moeten investeren in onderwijs en bewustwording, zowel op scholen als op de werkvloer. Jongeren en volwassenen moeten leren om hun eigen mentale gezondheid te monitoren en signalen van problemen vroegtijdig te herkennen. Daarnaast moeten er meer toegankelijke middelen beschikbaar zijn, zoals zelfhulptools en laagdrempelige therapieën.

Wat kan Vlaanderen doen?

  1. Investeren in mentale gezondheidszorg: Meer middelen en ondersteuning voor psychologen, therapeuten en andere zorgverleners zijn noodzakelijk om de groeiende vraag aan te kunnen.

  2. Focus op jongeren: Scholen en universiteiten moeten een grotere rol spelen in het ondersteunen van studenten, bijvoorbeeld door mentale gezondheid een integraal onderdeel te maken van het curriculum.

  3. Stigma doorbreken: Publieke campagnes kunnen helpen om het gesprek over mentale gezondheid te normaliseren en ervoor te zorgen dat mensen zich comfortabeler voelen om hulp te zoeken.

  4. Digitale innovaties benutten: Apps en online platforms kunnen een belangrijke aanvulling zijn op traditionele zorg. Ze bieden laagdrempelige toegang tot ondersteuning en kunnen helpen bij het monitoren van mentale gezondheid.

Conclusie

De toename van psychische stoornissen in Vlaanderen is een complexe uitdaging die vraagt om een brede en geïntegreerde aanpak. Vroege detectie, preventie, en het doorbreken van stigma zijn essentiële stappen om deze crisis aan te pakken. Laten we samenwerken om een samenleving te creëren waarin mentale gezondheid net zo belangrijk is als fysieke gezondheid, en waarin iedereen de kans krijgt om te floreren.

De Winterdip: Wat Is Het en Hoe Kun Je Er Mee Omgaan?

De wintermaanden brengen vaak koude dagen, korte dagen en lange nachten met zich mee. Voor velen is dit een gezellige tijd vol feestdagen en warme chocolademelk, maar voor anderen kan deze periode een uitdaging zijn. De winterdip, ook wel seizoensgebonden depressie genoemd, is een bekend fenomeen dat invloed heeft op het mentale welzijn van mensen. Maar wat is een winterdip precies, wat doet het met ons, en hoe kun je er het beste mee omgaan?

Wat is een winterdip?

Een winterdip is een vorm van depressie die vaak voorkomt in de donkere maanden van het jaar. Dit fenomeen wordt grotendeels toegeschreven aan een gebrek aan zonlicht. Zonlicht is belangrijk voor de aanmaak van serotonine, een stofje in de hersenen dat ons helpt om ons gelukkig en energiek te voelen. Minder daglicht en meer grijze dagen kunnen leiden tot:

  • Vermoeidheid en gebrek aan energie
  • Slechtere concentratie
  • Somberheid of prikkelbaarheid
  • Meer behoefte aan slaap
  • Eetlust naar koolhydraten en suikerrijke voeding

Hoewel een winterdip voor sommige mensen mild blijft, kan het bij anderen uitgroeien tot een ernstigere vorm van depressie, bekend als Seasonal Affective Disorder (SAD).

Wat doet de winterdip met mensen?

De winterdip kan een grote impact hebben op zowel lichaam als geest. Mensen voelen zich vaak minder gemotiveerd, sociaal teruggetrokken en minder productief. Dit kan doorwerken in het dagelijkse leven: werk, relaties en persoonlijke doelen komen onder druk te staan. De vermoeidheid en het gebrek aan energie kunnen het moeilijk maken om alledaagse taken uit te voeren. Het is belangrijk om te erkennen dat deze gevoelens normaal zijn en dat er manieren zijn om ermee om te gaan.

Hoe kun je omgaan met een winterdip?

Gelukkig zijn er verschillende strategieën om een winterdip te verzachten of zelfs te voorkomen. Hier zijn enkele praktische tips:

1. Zoek het licht op

  • Maak dagelijks een wandeling, zelfs als het bewolkt is. Daglicht, ook in mindere mate, heeft een positief effect op je stemming.
  • Overweeg het gebruik van een daglichtlamp. Deze simuleert zonlicht en helpt bij de aanmaak van serotonine.

2. Blijf in beweging

  • Regelmatige lichaamsbeweging verhoogt het energieniveau en stimuleert de aanmaak van endorfines, de zogenaamde “gelukshormonen.”
  • Kies voor activiteiten die je leuk vindt, zoals dansen, yoga of een korte workout thuis.

3. Zorg voor structuur

  • Stel een dagelijkse routine op en houd je eraan. Dit geeft je een gevoel van controle en helpt om een ritme te behouden.
  • Probeer op vaste tijden naar bed te gaan en op te staan om je biologische klok te ondersteunen.

4. Eet gezond

  • Voed je lichaam met voedzame maaltijden die rijk zijn aan groenten, fruit, en gezonde vetten.
  • Beperk suikerrijke snacks en zware maaltijden die je energieniveau kunnen beïnvloeden.

5. Sociale connecties

  • Zoek steun bij vrienden, familie of collega’s. Praten over hoe je je voelt, kan al een grote opluchting zijn.
  • Plan sociale activiteiten, zelfs als je de neiging hebt om je terug te trekken.

6. Overweeg professionele hulp

  • Als de somberheid aanhoudt, schroom dan niet om een huisarts of therapeut te raadplegen. Een winterdip is behandelbaar, en je hoeft er niet alleen doorheen te gaan.
  • Lichttherapie of cognitieve gedragstherapie kan effectief zijn bij het verlichten van symptomen.

Een laatste gedachte

Het is belangrijk om mild te zijn voor jezelf in deze periode. Iedereen heeft wel eens een mindere dag, en dat is oké. Door actief te werken aan je welzijn en jezelf de nodige rust en zelfzorg te gunnen, kun je de donkere maanden doorkomen met meer energie en positiviteit.

Laten we de winterdip niet zien als een obstakel, maar als een kans om meer te leren over onszelf en wat ons echt gelukkig maakt.

Heb jij tips om de wintermaanden goed door te komen? Deel ze hieronder! Samen maken we van deze tijd iets moois. ❄️

Fijne Feestdagen: Hoe Personen met Psychische kwetsbaarheid te Ondersteunen

De feestdagen zijn voor velen een tijd van gezelligheid, warmte en samenzijn. Maar voor personen met psychische problemen kunnen deze dagen ook extra uitdagend zijn. Sociale verplichtingen, drukke agenda’s en hoge verwachtingen kunnen leiden tot stress, angst of een gevoel van isolement. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat iedereen zich gesteund en welkom voelt tijdens deze periode?

Hier zijn enkele tips om mensen met psychische problemen goed te ondersteunen:

1. Communiceer Open en Empathisch

Neem de tijd om te vragen hoe iemand zich voelt en wat hij of zij nodig heeft. Dit kan al een groot verschil maken. Soms willen mensen gewoon gehoord worden zonder dat er meteen een oplossing wordt geboden. Laat zien dat je er bent, ook al is het maar met een simpel berichtje of telefoontje.

2. Respecteer Grenzen

Niet iedereen voelt zich comfortabel met grote bijeenkomsten of langdurige activiteiten. Geef de ander de ruimte om aan te geven wat voor hen haalbaar is. Als iemand liever eerder vertrekt of niet kan komen, toon begrip en respecteer hun keuze.

3. Verminder Sociale Druk

Probeer verwachtingen realistisch te houden. Voor mensen met psychische problemen kan het zwaar zijn om aan allerlei sociale verplichtingen te voldoen. Bied aan om kleinere, intiemere momenten te organiseren of nodig hen uit voor een activiteit die minder druk met zich meebrengt.

4. Creëer een Veilige Omgeving

Als je een gastheer of gastvrouw bent, zorg dan voor een rustige plek waar iemand zich even kan terugtrekken als alles te veel wordt. Dit kan een aparte kamer zijn of een rustige hoek waar ze tot rust kunnen komen.

5. Wees Flexibel en Begripvol

Psychische problemen zijn vaak onvoorspelbaar. Iemand kan zich de ene dag goed voelen en de volgende dag niet. Houd hier rekening mee en blijf flexibel in je plannen. Laat weten dat het oké is als ze last-minute beslissen om niet te komen of om plannen aan te passen.

6. Lichtpunten Creëren

Feestdagen hoeven niet groots te zijn om betekenisvol te zijn. Een korte wandeling, samen een kop koffie drinken of een klein gebaar zoals een persoonlijke kerstkaart kan iemand veel steun bieden.

7. Informeer en Betrek

Voor veel mensen helpt het om duidelijk te weten wat ze kunnen verwachten. Deel van tevoren wat de planning is, wat er van hen wordt verwacht en of er alternatieven zijn als ze iets liever overslaan.

8. Zorg voor Eigen Mentale Gezondheid

Als je zelf sterk en in balans bent, kun je er beter voor anderen zijn. Zorg dus ook goed voor jezelf tijdens de feestdagen. Neem rust wanneer nodig en wees niet bang om ook je eigen grenzen aan te geven.

Een Warme Feestboodschap

De feestdagen zijn een tijd om elkaar te steunen, ook als het leven soms zwaar is. Laten we samen zorgen voor een warme en begripvolle sfeer waarin iedereen zich welkom en gewaardeerd voelt. Door aandacht te hebben voor elkaars gevoelens, kunnen we deze dagen omtoveren tot een tijd van echte verbinding.

Fijne feestdagen gewenst!

Heb jij of iemand in je omgeving behoefte aan extra ondersteuning tijdens de feestdagen? Op onze website mentalezelfzorg.be vind je tips, hulpmiddelen en contactmogelijkheden voor professionele hulp. Je staat er niet alleen voor.

De Impact van Sociale Media op de Mentale Gezondheid

In de afgelopen decennia zijn sociale media onmisbaar geworden in ons dagelijks leven. Van het scrollen door Instagram bij het ontbijt tot het checken van Facebook of TikTok voor het slapengaan – sociale media beïnvloeden hoe we communiceren, leren, en zelfs hoe we onszelf zien. Maar wat is de impact van deze platformen op onze mentale gezondheid? Laten we dit fenomeen eens van dichterbij bekijken.

De Positieve Kant van Sociale Media

Sociale media bieden tal van voordelen. Ze stellen ons in staat om in contact te blijven met vrienden en familie, zelfs over lange afstanden. Platformen zoals LinkedIn bieden mogelijkheden voor professionele netwerken en loopbaangroei. Ook kunnen online communities steun bieden, vooral voor mensen die zich geïsoleerd voelen of worstelen met mentale uitdagingen.

Voor mensen met specifieke interesses of ervaringen – zoals autisme – kunnen sociale media een bron van herkenning en verbinding zijn. Groepen en fora maken het mogelijk om ervaringen te delen, advies te geven en zelfs vriendschappen te sluiten.

De Schaduwzijde van Sociale Media

Hoewel sociale media voordelen hebben, zijn er ook negatieve effecten, vooral op het gebied van mentale gezondheid. Hier zijn enkele belangrijke aandachtspunten:

1. Vergelijkingsdrang

Het constante bombardement van perfecte foto’s en video’s kan leiden tot een onrealistisch beeld van hoe het leven eruit zou moeten zien. Dit kan gevoelens van onzekerheid, jaloezie en zelfs depressie veroorzaken.

2. FOMO (Fear of Missing Out)

Door te zien wat anderen doen, kunnen mensen het gevoel krijgen dat ze iets missen, wat kan leiden tot stress en angst. Deze druk om altijd “verbonden” te zijn, kan uitputtend zijn.

3. Verslaving

Sociale media zijn ontworpen om onze aandacht vast te houden. Dit kan leiden tot verslaving, wat een negatieve impact kan hebben op slaap, productiviteit, en uiteindelijk op de mentale gezondheid.

4. Cyberpesten

Helaas biedt de anonimiteit van het internet ruimte voor pestgedrag. Cyberpesten kan een diepgaand effect hebben op het zelfbeeld en het welzijn van mensen, vooral bij jongeren.

5. Verstoorde slaap

Het gebruik van sociale media vlak voor het slapengaan kan de slaap verstoren. Blauw licht van schermen remt de productie van melatonine, wat essentieel is voor een goede nachtrust.

Hoe Sociale Media Positief Gebruiken?

Hoewel sociale media niet per se slecht zijn, is het belangrijk om bewust om te gaan met je gebruik. Hier zijn enkele tips:

  1. Beperk je schermtijd: Stel limieten in voor hoeveel tijd je op sociale media doorbrengt.
  2. Ontvolg negatieve invloeden: Volg accounts die je inspireren en motiveren, en vermijd diegene die een negatieve impact hebben op je zelfbeeld.
  3. Creëer balans: Zorg ervoor dat je genoeg tijd besteedt aan offline activiteiten zoals sporten, lezen, en tijd doorbrengen met familie.
  4. Praat over wat je voelt: Als je merkt dat sociale media je mentale gezondheid beïnvloeden, praat erover met vrienden, familie of een professional.

Conclusie

Sociale media hebben het potentieel om zowel positief als negatief bij te dragen aan onze mentale gezondheid. Het is aan ons om bewuste keuzes te maken en te herkennen wanneer ons gebruik ons welzijn schaadt. Door een gezonde balans te vinden, kunnen we het beste halen uit deze technologie zonder onszelf te verliezen in de nadelen ervan.

Hoe ervaar jij de impact van sociale media op je mentale gezondheid? Deel je ervaring in de reacties, we horen graag van je!

Wil je meer tips over zelfzorg en mentale gezondheid? Bezoek onze pagina voor praktische hulp en inzichten. Samen staan we sterker!

Autisme Begrijpen: Wat Het Is en Hoe Je Ermee Kunt Omgaan

Autisme, ook wel autismespectrumstoornis (ASS) genoemd, is een complexe neurologische ontwikkelingstoornis die invloed heeft op hoe mensen de wereld waarnemen en met anderen omgaan. Het is geen ziekte, maar een andere manier van zijn, met eigen uitdagingen en unieke talenten. Toch is het voor veel mensen met autisme en hun omgeving een uitdaging om een weg te vinden in een wereld die vaak niet is afgestemd op hun behoeften. In deze blog bespreken we wat autisme precies is, hoe het zich uit, en hoe je als individu of als omgeving kunt bijdragen aan een beter begrip en ondersteuning.

(meer…)

Psychoses: Begrijpen, Herkennen en Preventief Handelen

Een psychose is een ingrijpende ervaring waarbij de verbinding met de realiteit tijdelijk wordt verstoord. Voor mensen die een psychose doormaken, en hun omgeving, kan dit overweldigend zijn. Psychoses worden vaak verkeerd begrepen en zijn daardoor omringd met stigma’s, wat het moeilijker maakt om hulp te zoeken. In deze blog bespreken we wat een psychose is, de mogelijke oorzaken, hoe je de signalen kunt herkennen, en wat je preventief kunt doen om een psychose te voorkomen.

(meer…)

Burn-out: De Oorzaken en Hoe Je Preventief in Actie Komt

In onze steeds drukker wordende samenleving lijkt het alsof iedereen continu onderweg is naar de volgende afspraak, deadline of verplichting. Hoewel productiviteit wordt geprezen, kan het ontbreken van balans en rust ons mentale en fysieke welzijn ernstig aantasten. Burn-out is een groeiend probleem dat niet alleen het individu raakt, maar ook organisaties, gezinnen en gemeenschappen. In deze blog duiken we dieper in de oorzaken van burn-outs en hoe je proactief maatregelen kunt nemen om je welzijn te beschermen.

(meer…)

De Schaduw van het Jong Zijn: Waarom Depressies Bij Jongeren Toenemen

De jeugd wordt vaak gezien als een periode van onbezorgdheid, plezier en dromen die nog tot bloei komen. Maar voor een groeiend aantal jongeren is dit verre van de werkelijkheid. Depressies nemen alarmerend toe in deze leeftijdsgroep. Wat ligt aan de basis van deze stijging, en hoe kunnen we samen het verschil maken?

(meer…)